EFSA: Σύγκρουση συμφερόντων και εταιρειακά συμφεροντα

Ερωτηματικά σχετικά με την ανεξαρτησία του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) δημιουργεί η αποκάλυψη ότι τέσσερα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της έχουν στενούς δεσμούς με τη βιομηχανία τροφίμων, δημιουργώντας πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων. “Πλήρη αναθεώρηση" των κανόνων που διέπουν το EFSA ζητά σχετική καμπάνια.

Η Ευρωπαϊκή Αρχή EFSA είναι αρμόδια για την αξιολόγηση και την κοινοποίηση της διατροφικής ασφάλειας στην Ε.E., σχεδόν για τα πάντα,από τους γ.τ.ο. μέχρι τα φυτοφάρμακα. Ωστόσο, έχει επικριθεί πρόσφατα λόγω επιστημονικών αξιολογήσεων νέων φυτοφαρμάκων και γ.τ.ο οι οποίες  βασίστηκαν σχεδόν αποκλειστικά σε εταιριακά και όχι σε ανεξάρτητα ερευνητικά στοιχεία. Επιπλέον, ορισμένοι εμπειρογνώμονες της έχουν επίσης κατηγορηθεί για την σύνδεση τους  με την βιομηχανία τροφίμων και ποτών. Πολλές περιπτώσεις "περιστρεφόμενων πορτών" (όπου εργαζόμενοι της EFSA μεταπηδούν κατ' ευθείαν στη βιομηχανία, ή από τη βιομηχανία στην EFSA) και συγκρούσεις συμφερόντων έχουν επισημανθεί.

Πρόσφατα, το Παρατηρητήριο Corporate Europe observatory (CEO)  ανακάλυψε ότι τρία μέλη του διοικητικού συμβουλίου της EFSA είναι επίσης σύμβουλοι μεγάλων εταιρειών τροφίμων, και εργάζονται σε ινστιτούτα "think tanks" χρηματοδοτούμενα από τη βιομηχανία, με σκοπό να διαμορφώσουν το πολιτικό και επιστημονικό διάλογο σχετικά με τους κινδύνους των τροφίμων. Ένα τέταρτο μέλος του Δ.Σ. Είναι διευθυντής ενός ταμείου με μετοχές σε εταιρία πώλησης γ.τ. ζωοτροφών. Αυτές οι συγκρούσεις συμφερόντων των κινδύνων που επηρεάζουν την απόφαση των εν λόγω μελών του διοικητικού συμβουλίου, όταν συμμετέχουν στις εργασίες της EFSA, ιδίως όταν καταρτίζουν προγράμματα εργασίας και διορίζουν μέλη της επιστημονικής επιτροπής και των ομάδων του οργανισμού.

O Olivier Hoedeman απο το Παρατηρητήριο CEO δήλωσε σχετικά πως “η ανεξαρτησία της EFSA δεν μπορεί να εξασφαλιστεί εάν μέλη του Δ.Σ. του απασχολούνται από ιδιωτικές επιχειρήσεις ή  ομάδες συμφερόντων, με έννομο συμφέρον στον επηρεασμό του κανονισμού της Ε.Ε. για τα τρόφιμα. Είναι αξιόπιστο για την Επιτροπή να ισχυρίζεται ότι τα άτομα που απασχολούνται ή  συνδέονται με άμεσα με οργανώσεις που έχουν εμπορικά συμφέροντα, πως ενεργούν τελικά για το δημόσιο συμφέρον;"

Σύμφωνα με τον διαδικτυακό τόπο της EFSA, τα μέλη του Δ.Σ. “δεν αντιπροσωπεύουν, σε καμία περίπτωση, μια κυβέρνηση, τον οργανισμό ή τομέα”.

Εν τω μεταξύ, χαρακτηριστικό είναι ότι το 2009 κορυφαίο μέλος της επιστημονικής ομάδας του EFSA, υπεύθυνη για τις θετικές γνωμοδοτήσεις σχετικά με τους γ.τ.ο. εγκατέλειψε την θέση ώστε να προσληφθεί στην ελβετική βιοτεχνολογική εταιρεία Syngenta, μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως εταιρείες γ.τ. φυτών. Ένα χρόνο μετά, τον Οκτώβριο του 2010, η πρόεδρος του Δ.Σ. της EFSA Diana Banati, αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Ινστιτούτου Επιστημών της Ζωής (ILSI) που υποστηρίζεται απο μεγάλες εταιρείες όπως η Monsanto μετά από τις ανησυχίες για σύγκρουση συμφερόντων.

Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής Νικηφόρος Διαμαντούρος κάλεσε τους πολίτες, ομάδες συμφερόντων, καθώς και άλλες οργανώσεις να υποβάλουν παρατηρήσεις στο προσχέδιο των αρχών που πρέπει να διέπουν τη συμπεριφορά των κοινοτικών υπαλλήλων. Το σχέδιο «αρχές της δημόσιας υπηρεσίας» λαμβάνει υπόψη του βέλτιστη πρακτική στα κράτη μέλη, που ιδρύθηκε μέσω διαβούλευσης με το ευρωπαϊκό δίκτυο των διαμεσολαβητών. Σχόλια μπορούν να υποβάλλονται μέχρι τις 15 Μαΐου και θα πρέπει να εξεταστούν πριν ολοκληρωθούν οι σχετικές αρχές.

Μάρτιος 2011
BiotechWatch.gr